Analizy

Ekspert: Materiały typu deepfake to coraz większe zagrożenie

Filmiki wygenerowane dzięki AI ukazujące Donalda Trumpa mocującego się z Jill Biden mają w sieci miliony wyświetleń. „Materiały typu deepfake to poważne wyzwanie. Coraz trudniej jest dotrzeć do prawdy” – powiedziała PAP dr Ilona Dąbrowska z UMCS. W uroczystościach ponownego otwarcia katedry Notre Dame w minioną sobotę wzięli udział szefowie około 30 państw. Na ceremonii pojawił się również prezydent elekt Donald Trump oraz małżonka ustępującego prezydenta USA Jill Biden. Amerykańscy goście zostali posadzeni w jednym rzędzie. Po uroczystości na portalu X pojawiły się filmiki ukazujące Donalda Trumpa i Jill Biden w nietypowych sytuacjach. Na jednym nagraniu widać tych dwoje wymieniających brutalne ciosy, na drugim ich namiętny pocałunek. Oba filmiki zostały wygenerowane za pomocą sztucznej inteligencji (AI) i zaliczają się do materiałów typu deepfake.
Kredytowane przez EBOR mieszkania na wynajem tylko dla Ukraińców? To dezinformacja

W mediach społecznościowych krążą fałszywe informacje, że lokale na wynajem budowane w kilku miastach Polski z kredytu EBOR mają być przeznaczone tylko dla uchodźców z Ukrainy. Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju zdementował to i zapewnił, że nie ma żadnych ograniczeń odnośnie najemców. Od kilku dni w internecie pojawiają się nieprawdziwe doniesienia o mieszkaniach budowanych specjalnie dla obywateli Ukrainy, którzy chcą osiedlić się w Polsce. We wpisach internetowych można przeczytać, że deweloper uzyskał kredyt z Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju (EBOR) na budowę lokali na wynajem i “jest oczywiste, że ze względu na swój status, to Ukraińcy będą faworyzowani w tym programie”. To nowy wątek antyukraińskiej narracji, obecnej w polskich mediach od prawie trzech lat i mającej za cel wzbudzać niechęć do wojennych uchodźców zza wschodniej granicy.
Łokszyn, reżyser „Mistrza i Małgorzaty” znów atakowany przez kremlowską propagandę

Za sprawą charytatywnego pokazu „Mistrza i Małgorzaty”, który odbył się w miniony weekend w Paryżu, autor ekranizacji dzieła Michaiła Bułhakowa, reżyser Michaił Łokszyn znalazł się znowu na celowniku rosyjskiej propagandy. Nakręcony w 2021 r., a więc jeszcze przed inwazją na Ukrainę, film „Mistrz i Małgorzata” wyreżyserowany przez Łokszyna był częściowo sfinansowany przez rosyjski, państwowy Fundusz Kinematografii, który przeznaczył na to 800 mln rubli. Jak w tym tygodniu donosił portal EurAsia Daily i inne prokremlowskie serwisy, paryski pokaz był nielegalny. Tak też twierdził jeden z producentów filmu, rosyjska firma Mars Media Enterteinment. W oświadczeniu napisała, że wydarzenie „nie było koordynowane i nie ma nic wspólnego z oficjalną, międzynarodową dystrybucją filmu”.
Niemiecki historyk o Angeli Merkel, końcu „ery Scholza” i manipulacjach Putina

Historia powinna nas już powoli nauczyć, że ustępstwa i dyplomacja są bezużyteczne, jeśli po drugiej stronie znajdują się osoby, które depczą prawo międzynarodowe i nie prowadzą polityki opartej na zasadach – powiedział PAP dr Ignaz Lozo, historyk Europy Wschodniej. Jak podkreślił Ignaz Lozo, Władimir Putin już ponad dekadę temu wykreował mit rzekomej obietnicy złożonej przez Zachód Rosji, że NATO nie rozszerzy się na wschód. W 2014 r. Putin posłużył się tą narracją, by usprawiedliwić aneksję Krymu, a Rosjanom wmówił, że Zachód „zdradził Rosję i jej zagraża”. Zdaniem historyka, taka narracja utorowała Putinowi drogę do dalszej agresji. „Putin mówił o Ukrainie jako o +historycznie naszym terytorium+. Kiedy padają takie słowa, to można być pewnym, że prędzej czy później dojdzie do agresji. Całkiem niedawno na spotkaniu Klubu Wałdajskiego Putin powtórzył tę narrację dodając mit o rzekomej zdradzie Zachodu ws. rozszerzenia NATO na wschód” – przypomniał historyk.
Raport Instytutu Myśli Politycznej im. Gabriela Narutowicza: Pasożytnicza strategia rosyjskiej propagandy w Polsce

Od co najmniej 2014 roku rosyjska propaganda stała się jednym z ważniejszych elementów prowadzonej przez Kreml wojny hybrydowej obejmującej nie tylko zachodnią Europę czy USA, ale także Polskę – wynika z raportu Instytutu Myśli Politycznej im. Gabriela Narutowicza „Pasożytnicza strategia rosyjskiej propagandy”. Katarzyna Kwiatkowska-Moskalewicz stosunek Rosji do Polski na przykładzie treści publikowanych na anglojęzycznym portalu Sputnik International finansowanym przez Moskwę. W sumie przejrzała 2635 artykułów z lat 2021-2024 (do 30 września 2024 roku), w których wymieniono Polskę. Po wyeliminowaniu tekstów, w których Polska była traktowana marginalnie, ostatecznie autorka opisała propagandę na podstawie 1600 materiałów.
Zacharowa dostała na wizji zakaz mówienia o ataku „Rubieżą”; ekspert: to zaplanowane przedstawienie

W czasie przeprowadzonego w nocy z 20 na 21 listopada ostrzału Ukrainy Rosja mogła użyć rakiety RS-26 „Rubież”. Jeśli to się potwierdzi, byłoby to pierwsze w historii wykorzystanie w czasie konfliktu zbrojnego międzykontynentalnego pocisku balistycznego. Rosja nie komentuje jednak własnego manifestu siły. Rzeczniczka rosyjskiego MSZ Maria Zacharowa otrzymała zakaz mówienia o tym. I to na wizji. Przedstawicielka rosyjskiej dyplomacji w trakcie odbywającego się dziś briefingu prasowego odebrała telefon. Podczas krótkiej rozmowy co prawda ściszyła głośność, zrobiła to jednak na tyle nieskutecznie, że kamery i mikrofony wychwyciły wypowiedź jej rozmówcy. „Masza, o atakach rakietami balistycznymi, o których zaczęły mówić zachodnie media, bez żadnego komentarza” – brzmiał przekaz. Zacharowa wymówiła się tym, że odebrała telefon od „eksperta”, a ten dzwonił w sprawie „sprzecznych materiałów, które pojawiły się w internecie przed brifingiem”.
Ekspert: Niemcy już dawno powinny mieć plan operacyjny na wypadek zagrożenia

Niemcy już dawno powinny mieć plan operacyjny na wypadek zagrożenia. W czasie zimnej wojny taki plan był standardem. Lata korzystania z dywidendy pokojowej oduczyły nas pewnych zachowań, żyliśmy w bańce – powiedział PAP dr Konstantinos Tsetsos z Uniwersytetu Bundeswehry w Monachium. 18 listopada dziennik „Frankfurter Allgemeine Zeitung” poinformował, że Bundeswehra przygotowuje niemieckich przedsiębiorców na wypadek eskalacji konfliktu na wschodniej flance NATO. „FAZ” powoływał się przy tym na tajny, 1000-stronicowy dokument znany jako „Niemiecki Plan Operacyjny” („Operationsplan Deutschland” – PAP) wielopoziomowo diagnozujący m.in. wyzwania, w obliczu których stanęłoby niemieckie wojsko i społeczeństwo w przypadku wzrostu napięcia na wschodniej flance NATO i zawierający instrukcje postępowania w sytuacji ewentualnego zagrożenia.
Stały przedstawiciel Rosji przy ONZ przypisuje inscenizację ludobójstwa w Buczy brytyjskim służbom

18.11. odbyło się posiedzenie Organizacji Narodów Zjednoczonych poświęcone trwającej od tysiąca dni rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Przedstawiciel agresora, Wasilij Nebenzia wykorzystał je, żeby oskarżyć brytyjskie służby o zaaranżowanie miejsca masakry dokonanej na cywilach w Buczy tak, żeby odpowiedzialność za tę zbrodnię wojenną, do której doszło wiosną 2022 r. spoczęła na Rosji. Nie przedstawił przy tym żadnych dowodów. Jak przekonywał ambasador Rosji przy ONZ, w czasie wizyty w Kijowie w kwietniu 2022 r. ówczesny premier Wielkiej Brytanii Boris Johnson miał odwieść „szefa reżimu kijowskiego (Wołodymyra Zełenskiego – PAP) od podpisania parafowanego w Stambule porozumienia pokojowego z Rosją. Nebenzia zaznaczył, że wstrzymanie działań wojennych było wówczas „bardzo blisko”. Przywołał też nieprawdziwy fakt, że w geście dobrej woli Rosja wycofała wówczas swoje siły z północnej Ukrainy, a w szczególności z okolic Kijowa.
Ekspert: Uszkodzenie kabli na dnie Bałtyku to pokazowy przykład ataku hybrydowego

W poniedziałek, 17 listopada doszło do uszkodzenia dwóch podmorskich kabli telekomunikacyjnych: między Niemcami a Finlandią i Litwą i Szwecją. O spowodowanie obu uszkodzeń jest podejrzewany chiński masowiec (statek przeznaczony do przewozu suchych ładunków luzem – PAP) "Yi Peng 3", którego trasa pokrywa się zdaniem ekspertów z miejscami, w których doszło do incydentów. Podejrzany masowiec został zatrzymany przez duński patrolowiec i obecnie stoi na kotwicy na duńskich wodach terytorialnych. Jeszcze 15 listopada statek ten stał w rosyjskim porcie Ust-Ługa, stamtąd miał wypłynąć do Port-Saidu w Egipcie. Zdaniem dra Konstantina Tsetsosa z Katedry Polityki Międzynarodowej Uniwersytetu Bundeswehry w Monachium, uszkodzenie kabli wpisuje się w działania hybrydowe. Zdaniem dr. Konstantinosa Tsetsosa z Uniwersytetu Bundeswehry w Monachium, uszkodzenie podmorskich kabli na Bałtyku to element wojny hybrydowej. Można sobie wmawiać, że nic się nie stało, ale charakter pisma tego, kto za tym stoi, jest rozpoznawalny – powiedział ekspert w rozmowie z PAP.
Fala fałszywych doniesień o wyjazdach celebrytów z USA po wygranej Trumpa

Amerykańskie media społecznościowe zalała fala fałszywych wpisów o gwiazdach, które z powodu wygranej Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich miałyby wyemigrować z USA. W tym kontekście wymieniane są np. nazwiska: Miley Cyrus, Roberta De Niro, Jane Fondy czy Taylor Swift. Jednym z większych źródeł dezinformacji był satyryczny portal SpaceXMania. Liczne profile, mające często wielomilionowe grupy obserwujących, rozpowszechniały te doniesienia pomijając fakt, że zgodnie z założeniem wszystkie treści publikowane na portalu są nieprawdziwe. W tegorocznej kampanii prezydenckiej drugim często cytowanym źródłem był Andrew Tate, były kickbokser, influencer, oskarżony o handel ludźmi i udział w zorganizowanej grupie przestępczej. Bruce Springsteen, amerykański gitarzysta, piosenkarz i kompozytor rockowy, przed wyborami poparł kontrkandydatkę Trumpa – Kamalę Harris. I rzeczywiście zapowiadał opuszczenie Stanów Zjednoczonych w przypadku wygranej Trumpa, ale było to jeszcze w 2020 roku.